Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας


Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης υποδέχθηκε την Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου 2023, στο Προεδρικό Μέγαρο, τον Πρόεδρο του Ιράκ δρα Abdul Latif Jamal Rashid, ο οποίος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο.

Κατά την επίσημη τελετή υποδοχής στρατιωτικό άγημα απέδιδε τιμές, ενώ έγινε ανάκρουση των εθνικών ύμνων των δύο χωρών και, στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Ιράκ κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’.

Ακολούθησε κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο Προέδρων, κατά την οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, καλωσορίζοντας τον Ιρακινό ομόλογό του, είπε, μεταξύ άλλων, ότι «Πρόκειται για ιστορική επίσκεψη, αφού είναι η πρώτη που πραγματοποιεί Πρόεδρος του Ιράκ στην Κύπρο».

Πρόσθεσε ότι κατά τις συνομιλίες που θα έχουν με τις αντιπροσωπείες τους θα συζητηθούν θέματα που άπτονται των διμερών σχέσεων, όπως η οικονομία, οι επενδύσεις, η ασφάλεια, η αντιτρομοκρατία αλλά και ζητήματα που άπτονται της συνεργασίας των δύο χωρών σε διεθνή φόρα.

Επεσήμανε ότι, ως το κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στην περιοχή, η Κύπρος τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης των σχέσεων της ΕΕ με το Ιράκ, σημειώνοντας επίσης, απευθυνόμενος στον Πρόεδρο του Ιράκ, ότι «Η επίσκεψη σας στην Κύπρο στέλνει το μήνυμα για την προσήλωση σας στην ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών μας».

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Ιράκ είπε, μεταξύ άλλων, ότι το Ιράκ βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, απολαμβάνοντας ασφάλεια και σταθερότητα και ενισχύοντας τις σχέσεις του με άλλες χώρες, προσθέτοντας ότι με την Κύπρο το συνδέει κοινός πολιτισμός αλλά και κοινά συμφέροντα.

Τέλος, ο Πρόεδρος του Ιράκ απηύθυνε πρόσκληση στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να επισκεφθεί τη Βαγδάτη, πρόσκληση που έγινε αποδεκτή.

Στις δηλώσεις του στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά την κατ΄ιδίαν συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο του Ιράκ και τις διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των αντιπροσωπειών τους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης είπε: «Eίμαι πολύ ευτυχής που έχω σήμερα την ευκαιρία να υποδεχθώ τον Πρόεδρο του Ιράκ στην Κύπρο και μάλιστα τόσο σύντομα μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου.

Η σημερινή είναι η πρώτη επίσημη επίσκεψη Προέδρου του Ιράκ στην Κύπρο, γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη συμβολική και ουσιαστική σημασία. Αποτελεί απόδειξη της κοινής μας βούλησης για σύσφιγξη των διμερών μας σχέσεων αλλά και για ανάπτυξη της συνεργασίας μας σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Η επίσκεψή σας στην Κύπρο, φίλε Πρόεδρε, ανοίγει ένα νέο σημαντικό κεφάλαιο στις σχέσεις των χωρών μας.

Κατά τη διάρκεια της σημερινής συνάντησης ενημέρωσα τον Πρόεδρο Rashid για το Κυπριακό και την αταλάντευτη προσήλωσή μου για επανέναρξη των συνομιλιών το συντομότερο δυνατόν, που θα οδηγήσουν στην επανένωση της Κύπρου μέσα από μια λύση που να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμέων Εθνών (ΗΕ), και το ευρωπαϊκό δίκαιο, τις αρχές και αξίες της ΕΕ.

Κύπρος και Ιράκ είναι δυο χώρες οι οποίες προσδίδουν πολύ μεγάλη σημασία στην προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου, στον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, της ενότητας και της κυριαρχίας των κρατών. Θέλω να εκφράσω και δημόσια τις ευχαριστίες μου για τη διαχρονική στάση αρχών που τηρεί το Ιράκ σε σχέση με το Κυπριακό, συμπεριλαμβανομένης της στάσης της χώρας εντός του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης.

Θέλω με την ευκαιρία να επαναλάβω και δημόσια την πλήρη στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ενότητα, την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία του Ιράκ. Οι συχνές παραβιάσεις αυτών των βασικών αρχών, από όπου και αν προέρχονται, αποτελούν όχι μόνο κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου αλλά προκαλούν και περιφερειακή αστάθεια.

Κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας με τον Πρόεδρο του Ιράκ προβήκαμε επίσης σε ανασκόπηση των προοπτικών διεύρυνσης των διμερών μας σχέσεων. Αναφερθήκαμε, μεταξύ άλλων, στην ανάγκη ανάπτυξης της συνεργασίας μας, ειδικότερα σε θέματα οικονομίας και προώθησης επενδύσεων. Ευελπιστώ ότι σύντομα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών στο Ιράκ αρχές του 2024, θα είμαστε σε θέση να υπογράψουμε τη Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, που θα δώσει ώθηση για αύξηση των οικονομικών και επενδυτικών μας σχέσεων.

Συμφωνήσαμε επίσης πως υπάρχει κοινό έδαφος για προώθηση της συνεργασίας σε θέματα εκπαίδευσης αλλά και πολιτισμού και προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, όπως, για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά στον επαναπατρισμό κλεμμένων πολιτιστικών θησαυρών. Στόχος μας είναι όπως αυτή η συνεργασία αναπτυχθεί, τόσο σε συμβατικό επίπεδο, όπου ήδη υπάρχουν εν εξελίξει διαπραγματεύσεις σχετικών συμφωνιών, όσο και σε ουσιαστικό επίπεδο, τόσο διμερώς όσο και σε πολυμερή φόρα.

Ανταλλάξαμε απόψεις επίσης για τη σημασία διεύρυνσης της συνεργασίας μας σε θέματα ασφάλειας και καταπολέμησης της τρομοκρατίας, τομείς εξαιρετικά σημαντικοί για τις χώρες μας, όπου πιστεύω πως υπάρχει εύφορο έδαφος για συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας.

Όπως ανέφερα στον Πρόεδρο Rashid, η συμμετοχή του το 2022 στη Σύνοδο της Κυπριακής Πρωτοβουλίας για την Κλιματική Αλλαγή στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο και η υιοθέτηση του Σχεδίου Δράσης ήταν ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της περιφερειακής συνεργασίας σε θέματα αντιμετώπισης των προκλήσεων που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή.

Κύπρος και Ιράκ πλήττονται έντονα από τέτοιου είδους φαινόμενα και, ως εκ τούτου, είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με το Ιράκ, όπως και με τις άλλες χώρες της περιοχής, στην προώθηση διμερών και περιφερειακών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των κλιματικών προκλήσεων.

Από τις συζητήσεις μας με τον Πρόεδρο του Ιράκ δεν θα μπορούσε φυσικά να απουσιάζει η ανταλλαγή απόψεων για τις περιφερειακές εξελίξεις. Σημείωσα τη σημασία που έχει για την Κύπρο, και ευρύτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο περιφερειακός ρόλος ενός σταθερού και ευημερούντος Ιράκ στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή.

Συζητήσαμε επίσης τις εξελίξεις στη Γάζα και είμαστε και οι δυο συντετριμμένοι από αυτό που εκτυλίσσεται στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα την απώλεια τόσων αθώων ζωών. Ως χώρες της περιοχής Κύπρος και Ιράκ ανησυχούμε ιδιαίτερα για τη νέα, σοβαρότατη κλιμάκωση της έντασης, η οποία δύναται να έχει και περιφερειακές επιπτώσεις, και ανταλλάξαμε απόψεις για το πώς η ένταση δύναται να αποκλιμακωθεί.

Από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας θέλω να τονίσω την ξεκάθαρή μας πεποίθηση πως ο μόνος τρόπος για να εξέλθουμε οριστικά από αυτό τον κύκλο βίας, από όλα αυτά τα απαράδεκτα που βλέπουμε καθημερινά είναι η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, με σκοπό την επίτευξη μιας διαρκούς διευθέτησης, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Καταλήγοντας θα ήθελα να καλωσορίσω ξανά τον Πρόεδρο Rashid στην Κύπρο. Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι ιδιαιτέρως για τη σημερινή, ιστορική επίσημη επίσκεψή σας στην Κύπρο και προσβλέπω πως αυτή θα αποτελέσει την απαρχή για την οικοδόμηση στενών δεσμών συνεργασίας μεταξύ των χωρών και των πολιτών μας».

Από πλευράς του ο Πρόεδρος του Ιράκ δρ Abdul Latif Jamal Rashid, μιλώντας μέσω διερμηνέα, είπε, μεταξύ άλλων, ότι με χαρά ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας να επισκεφθεί την Κύπρο, σημειώνοντας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι φίλη χώρα.

Σημείωσε ότι η επίσκεψη του «δύναται να θέσει τον θεμέλιο λίθο για την περαιτέρω εδραίωση νέας εποχής στις διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Αποτελεί ευκαιρία για να εκφράσουμε την πεποίθηση και βαθιά επιθυμία του Ιράκ να διευρύνει τις σχέσεις του με την Κυπριακή Δημοκρατία και επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε το κατάλληλο περιβάλλον για την περαιτέρω ανάπτυξη της παρουσίας στο Ιράκ των δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων (της Κύπρου) για δραστηριοποίηση σε όλους τους οικονομικούς τομείς, αφού υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες και επενδυτικές ευκαιρίες στο Ιράκ και υπάρχει η βούληση της Κυβέρνησης να διασφαλίσει περαιτέρω ορίζοντες συνεργασίες με διάφορες φίλες χώρες».

Πρόσθεσε ότι «το Ιράκ προσβλέπει στην εγκαθίδρυση στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με όλες τις φίλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας, προκειμένου να εξασφαλίσει τα κοινά συμφέροντα μέσω της εγκαθίδρυσης (εκατέρωθεν) διπλωματικής αντιπροσωπείας μόνιμης, διαμένουσας, και την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων σε όλους τους τομείς, όπως οικονομικό, εμπορικό, πολιτιστικό, έχοντας υπόψη τις τεράστιες δυνατότητες που είναι διαθέσιμες στις δύο χώρες, καθώς και την ενοποίηση των πολιτικών απόψεων σχετικά με τα θέματα κοινού ενδιαφέροντος, βάσει του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.

Τονίζω την πλήρη καταδίκη της συνεχούς εχθροπραξίας και συνεχούς εξόντωσης εναντίον του παλαιστινιακού λαού στη Γάζα και τονίζουμε το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού για την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους του σε όλα τα εδάφη.

Προτρέπουμε τη διεθνή κοινότητα να δραστηριοποιηθεί για την κατάπαυση αυτών των εχθροπραξιών και την αποστολή προμηθειών στον λαό της Γάζας.

Τέλος, ευχαριστούμε για τη θερμή υποδοχή και επαναλαμβάνουμε την πρόσκληση για να επισκεφθείτε το Ιράκ».

Μετά τις δηλώσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέθεσε γεύμα προς τιμήν του Προέδρου του Ιράκ και των μελών της αντιπροσωπείας του.