Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας


Την κοινή τους προσήλωση στους κανόνες του διεθνούς δικαίου εξέφρασαν σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος της Πολωνίας κ. Αντρέι Ντούτα, σε δηλώσεις τους στα ΜΜΕ, μετά τις διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών Κύπρου – Πολωνίας, στο Προεδρικό Μέγαρο.

Στις δηλώσεις του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι «προ της όποιας άλλης αναφοράς, θα ήθελα να καλωσορίσω θερμά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Πολωνίας, τον αγαπητό φίλο Αντρέι Ντούτα και την αντιπροσωπεία που τον συνοδεύει στη σημερινή επίσημη επίσκεψη.

Μια επίσκεψη που θα χαρακτήριζα ως ιστορική, καθώς όχι μόνο συμπίπτει με την 60η επέτειο σύναψης διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, αλλά αποτελεί και την πρώτη επίσημη επίσκεψη Πολωνού Προέδρου στην Κύπρο μετά από 16 χρόνια.

Οι δεσμοί και οι επαφές μεταξύ των λαών της Κύπρου και Πολωνίας χρονολογούνται τουλάχιστον από τον Μεσαίωνα. Διαμέσου των αιώνων αυτοί οι δεσμοί ενισχύθηκαν σημαντικά, με κορυφαίες στιγμές την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών στις 15 Ιανουαρίου 1961 και τη θεσμοθέτηση της διμερούς μας σχέσης, αλλά και, εξίσου σημαντικό, την ταυτόχρονη ένταξή μας στη Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004.

Μιας σχέσης που βασίζεται στη στενή και αγαστή συνεργασία που έχουμε έκτοτε αναπτύξει, μεταξύ άλλων, στον πολιτικό, οικονομικό, τουριστικό και πολιτιστικό τομέα.

Ένα δείγμα αυτής της πολιτιστικής συνεργασίας αποτελεί το γεγονός ότι η πολωνική αρχαιολογική αποστολή στην Πάφο είναι η αρχαιότερη εν ενεργεία αποστολή στην Κύπρο με συνεχή παρουσία στο νησί από το 1965.

Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη ικανοποίηση που πληροφορήθηκα ότι ο Πρόεδρος Ντούτα ζήτησε και πρόκειται αύριο να επισκεφθεί τον χώρο των ανασκαφών της Αρχαίας Αγοράς στην Πάφο.

Παράλληλα, η πρόσφατη απόφαση του Ινστιτούτου Μεσογειακών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας για την ίδρυση ενός Πολωνικού Ερευνητικού Κέντρου στην Πάφο σηματοδοτεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον για ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και στον επιστημονικό τομέα.

Κατά τη διάρκεια των διευρυμένων διαβουλεύσεων με τον φίλο Πρόεδρο, επιβεβαιώσαμε όχι μόνο το εξαίρετο των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και την κοινή βούληση για ουσιαστική ενίσχυση και αναβάθμιση της συνεργασίας μας τόσο σε διμερές επίπεδο όσο βεβαίως και εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Στο πλαίσιο των άριστων σχέσεων και της διμερούς συνεργασίας εντάσσεται και η υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης για Πολιτικές Διαβουλεύσεις, του Μνημονίου Συνεργασίας στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας και Ψηφιακής Πολιτικής, αλλά και του Προγράμματος Συνεργασίας στους τομείς της Επιστήμης, Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας.

Συμφωνίες που αποδεικνύουν την αποφασιστικότητά μας για περαιτέρω ενδυνάμωση του θεσμικού πλαισίου συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως τους υπό αναφορά.

Κατά τις σημερινές διαβουλεύσεις, είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις σε σχέση με τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς, επίσης, σε ό,τι αφορά στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες της Ανατολικής Γειτονίας.

Κοινή ήταν η διαπίστωση πως ως εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μοιραζόμαστε ανησυχίες και αντιμετωπίζουμε προκλήσεις που αφορούν το σύνολο των κρατών – μελών.

Βεβαίως, αντιλαμβανόμαστε ότι κάποτε είναι δυνατόν σε διάφορα ζητήματα να υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, κάτι που είναι απόλυτα κατανοητό και εξίσου απόλυτα σεβαστό.

Όμως, αυτό που είναι το πλέον σημαντικό είναι η ισχυρή επιθυμία να εργαζόμαστε από κοινού για την αντιμετώπιση των όποιων προκλήσεων αναφύονται, με στόχο πάντοτε την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών λύσεων μέσα σε πνεύμα αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού, με πλήρη σεβασμό στα καλώς νοούμενα συμφέροντα κάθε κράτους-μέλους της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Ειδικότερα, στο θέμα της μετανάστευσης, παρά τις κατά καιρούς διαφορετικές προσεγγίσεις πολλών μέσα στην ΕΕ, κοινή είναι η θέση ότι η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού είναι καταδικαστέα και επιβάλλεται η λήψη των απαραίτητων μέτρων έναντι των όποιων χωρών που καταφεύγουν σε ανάλογες μεθόδους.

Είναι για αυτό που ως Κυπριακή Δημοκρατία εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε όπως το θέμα της μετανάστευσης ενταχθεί στο πλαίσιο μιας ομοιόμορφης αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι ώστε να ενισχύεται τόσο το πνεύμα αλληλεγγύης όσο και το περί δικαίου αίσθημα των κρατών-μελών.

Στο σημείο αυτό, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου προς την Κυβέρνηση της Πολωνίας που παραχώρησε υλική βοήθεια για τις ανάγκες του νέου Κέντρου Φιλοξενίας Αιτούντων Διεθνούς Προστασίας στην περιοχή Μενόγειας.

Όπως ήταν αναμενόμενο, είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τον Πρόεδρο της Πολωνίας για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και να εκφράσω την εκτίμηση και ευγνωμοσύνη της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού λαού για τη στάση αρχών που τηρεί στο Κυπριακό, αλλά και την καταδίκη των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας, είτε αυτές αφορούν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας είτε τη δημιουργία νέων τετελεσμένων επί του εδάφους, όπως πρόσφατα η προσπάθεια αλλοίωσης του καθεστώτος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου και αυτό παρά τις άριστες σχέσεις που διατηρεί η Πολωνία και με την Τουρκία, και εδώ είναι που διακρίνονται τα κράτη που σέβονται το διεθνές δίκαιο και τηρούν πολιτικές που βασίζονται σε αρχές για αυτό έχουν τον υψηλότερο δυνατόν βαθμό δημιουργίας αρίστων διμερών σχέσεων.

Στο πλαίσιο της ενημέρωσης, αναφέρθηκα και στις τελευταίες ενέργειες της Τουρκίας με την παρενόχληση από το πολεμικό ναυτικό της Τουρκίας ερευνητικού σκάφους για ένα έργο κοινής ωφελείας της Ένωσης (EastMed Pipeline).

Μια ενέργεια με την οποία όχι μόνο πλήττονται τα στρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, αλλά υπονομεύει για ακόμη μια φορά την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.

Την ίδια στιγμή, ενημέρωσα για τη στάση της Τουρκίας και του Τουρκοκύπριου ηγέτη που με τις αξιώσεις που προβάλλουν αποτρέπουν την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών.

Αυτό που επαναβεβαίωσα τον φίλο Πρόεδρο είναι πως παρά τα εμπόδια που θέτει η τουρκική πλευρά, τις συνεχιζόμενες προκλήσεις και εντάσεις που δημιουργεί, αμετάκλητη παραμένει η αποφασιστικότητά μας για επανέναρξη ενός δημιουργικού διαλόγου. Ενός διαλόγου που θα οδηγήσει στην εξεύρεση λύσης που θα βασίζεται στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου, τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, δημιουργώντας συνθήκες ειρηνικής συμβίωσης και πραγματικής προοπτικής για το μέλλον Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων στη βάση πάντοτε του αλληλοσεβασμού και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αγαπητέ φίλε, Πρόεδρε, θα ήθελα για ακόμη μια φορά να σε καλωσορίσω στην Κύπρο και να εκφράσω την απόλυτη πεποίθησή μου πως η επίσκεψή σας διανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην Ιστορία των σχέσεων μεταξύ των χωρών μας».

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Πολωνίας, μιλώντας μέσω διερμηνέα, και αναφερόμενος στο Κυπριακό, είπε ότι «το διεθνές δίκαιο πρέπει πάντοτε να είναι σεβαστό. Τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δείχνουν ποια λύση είναι κατάλληλη για την Κύπρο. Σας διαβεβαιώ ότι η Πολωνία στηρίζει αυτή τη θέση και δεν την αλλάζει».

Πρόσθεσε ότι «θα δεχθούμε μόνο την απόφαση που θα προκύψει μεταξύ των δύο πλευρών και πιστεύω ότι θα υπάρχει μια καλή διευθέτηση του προβλήματος. Θα είναι μια λύση η οποία θα δώσει τη δυνατότητα στους Κύπριους να κτίσουν το μέλλον τους χωρίς συγκρούσεις και πιστεύω αυτό είναι το σημαντικότερο. Όλοι θέλουμε την ειρήνη, την ανάπτυξη, έχουμε δύσκολες στιγμές, υπάρχουν πολλές προκλήσεις και η μεγαλύτερη είναι η πανδημία του κορωνοϊού».

Νωρίτερα στην παρουσία των δύο Προέδρων υπεγράφησαν Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών για θέματα Πολιτικής Διαβούλευσης, Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ του Υφυπουργείου Ερευνας και της Καγκελαρίας της Πολωνίας για συνεργασία στους τομείς της κυβερνοασφάλειας και του κυβερνοχώρου και Πρόγραμμα Συνεργασίας μεταξύ των δύο Κυβερνήσεων στους τομείς της Επιστήμης, της Εκπαίδευσης, του Πολιτισμού, του Αθλητισμού και της Νεολαίας για τα έτη 2021-2025.